Astrolojideki sembolleri anlayabilmek için bilinçaltındaki arketiplere, mitolojik göstergelere ve tarihsel anlatımlara bakmamız gerekir. Neden Koç, Boğa, Akrep, Balık, Oğlak, Aslan gibi hayvan sembolizmi var ve bize neyi ifade ediyor?
Cellarius Ptolemaic Sistem
Mitolojide Hayvan Sembolizmi ve Bilinçaltı Arketip Yorumu
Hayvan motifi genellikle insanın ilkel ve güdüsel yapısının sembolüdür. Uygar insanlar da içgüdüsel dürtülerinin şiddetini, bilinçdışından gelen otonom duygular karşısındaki güçsüzlüklerini fark etmelidirler. Bilinci çok gelişmemiş olan ve duygusal fırtınaları atlatmak için daha az donanımlı olan ilkel insanlar için de aynı durum geçerlidir.
Çok sayıda mit verimlilik ya da yaratım için kurban edilmesi gereken bir ilk(el) hayvanla ilgilidir. Bunun bir örneği, İran Güneş tanrısı Mithras’ın bir boğayı kurban etmesi ve ortadan büyün zenginlik ve verimliliğiyle yeryüzünün ortaya çıkmasıdır. Aziz George’un ejderhayı boğazladığı Hristiyan efsanesinde de kadim kurban etme amaçlı öldürme ritüelleri karşımıza çıkar.
Dinlerde ve pratik olarak her ırkın dini sanatlarında en yukarıdaki Tanrılara hayvan olarak atfedilir ya da Tanrılar hayvan olarak temsil edilir. Eski Babilliler Tanrılarını Koç, Boğa, Akrep, Aslan ya da Balık vb. biçiminde Zodyak işaretleri olarak göğe yerleştirmişlerdir. Eski Mısırlılar tanrıca Hathor’u inek kafalı, Tanrı Amon’u koç kafalı, Thoth’u iblis başlı ya da babun biçiminde göstermişlerdir. Hindu talih tanrısı Ganesha, insan biçiminde ama fil başlıdır. Vishnu yabani domuz, Hanuman maymun tanrıdır.
Ganesh –Talih/Şans Tanrısı
Yunan mitolojisinde hayvan sembolizmiyle doludur. Tanrıların babası Zeus, çoğu kez arzuladığı bir kıza kuğu, boğa ya da kartal biçimine girip yaklaşır. Alman mitolojisinde kedi tanrıça Freya için yaban domuzu, kuzgun ve at ise Wotan* için kutsaldır.
Hristiyanlıkta bile hayvan sembolizmi şaşırtıcı biçimde önemli bir rol oynar. Evangelistlerden üçünün hayvan simgeleri vardır: Aziz Euke’inki öküz, Aziz Mark’ınki aslan ve Aziz John’unki ise kartaldır. Sadece Aziz Matthew, insan ya da melek olarak temsil edilir. İsa da sembolik olarak Tanrı’nın kuzusu ya da balık olarak görünür ama aynı zamanda çarmıha tırmanan yılan, aslan ve nadir olarak da tek boynuzlu attır. İsa’nın bu hayvan simgeleri Tanrının Oğlu’nun (insanın en üst kişileşmesi) üstün ruhsal özelliğine rağmen hayvani doğasını ortadan kaldıramadığını göstermektedir. Sadece insanüstü olan değil, insanaltı olan da ilahi olarak yaşanır; insanın bu iki yönü arasındaki ilişki ahırda hayvanların arasında İsa’nın doğumunu gösteren Noel resmiyle çok güzel bir biçimde sembolize edilir.
Tüm zamanların din ve sanatındaki hayvan sembolizminin bu sınırsız derinliği sadece sembolün önemini vurgulamaz; aynı zamanda insan için sembolün psişik içeriğini, güdüyü hayatıyla bütünleştirmenin ne kadar hayati olduğunu da gösterir.
İnsan kendi iradesiyle içgüdüyü kontrol etme gücüne sahip tek yaratıktır ama insan aynı zamanda onu bastırabilir, çarpıtabilir ve yaralayabilir ve bir hayvan, hiçbir zaman, metaforik olarak söylersek, yaralandığı zamanki kadar vahşi ve tehlikeli olamaz. Bastırılmış güdülerin kişinin kontrolünü ele geçirebilir; hata onu mahvedebilir.
Bastırılmış ve yaralı içgüdüler uygar insanı tehdit eden tehlikelerdir. İlkel insanı ise tehdit eden ket vurulmamış dürtülerdir. Her iki durumda da “hayvan” gerçek doğasına yabancılaşmıştır; ve yine her ikisi için de hayvan ruhunun kabul edilmesi bütünlüğün ve tam olarak yaşanacak bir hayatın şartıdır. İlkel insan kendindeki hayvanı ehlileştirmeli ve onu faydalı bir dosta çevirmelidir; uygar insan ise kendindeki hayvanı iyileştirmeli ve onu dosta dönüştürmelidir.
Tüm bu mitolojik semboller ile bilinçdışı arketipler ortaya koyulduğunda insanın düşünce yapısı, hareketlerindeki içgüdüsel tavırlara kadar pek çok bilinçdışında yapılan duygu ve düşüncelerin temeline inilmiş oldu.
SÖZLÜK:
Wotan*: Savaş ve bilgelikle ilişkilendirilen İskandinav mitolojisindeki Odin, Kuzey Almanya’da Wotan, güneyde Wodan adıyla bilinir.
KAYNAK:
İnsan ve Sembolleri, C.G.Jung
Mitolojik Astroloji & Psikoloji, G.Bulut